شرکت خدماتی شرکتی است که با ارایه خدمات و کسب درآمد خدمات ارایه شده کسب سود می کند مانند موسسات آموزشی و آموزشگاههای فنی و حرفه ای آموزشگاهها رانندگی و شرکت ها و موسسات حسابداری و حسابرسی .
در مجموع با ارایه خدمات بدون ماده اولیه و فقط با خرید و هزینه کردن وسایل مورد نیاز خدماتی که خواهد دارد به ارایه خدمات می پردازد . و در این پروسه مراحل و چرخه حسابداری اینگونه شرکتها ارایه شده است .
1 ) جمع آوری اسناد ومدارک مثبته :
منظور همان فاکتورفیش ورسیدهای پرداخت رسیدهای بانکی وغیره می باشد. که در شرکتهای خدماتی شامل قرارداد های خدمات قابل ارایه و رسید های خدمات ارایه شده و ساعات کار انجام شده برای خدمات میباشد . مثلا یک موسسه آموزشی یا یک آموزشگاه رانندگی را در نظر میگیریم که شامل قرارداد کارآموزان و ساعات مربوط به خدمات و وجه پیش دریافت خدمات و غیره میباشد .
2 ) تجزیه وتحلیل اسناد ومدارک مثبته :
منظور تجزیه تحلیل یا همان دودو تاچهارتای یک حسابدار است که مثلا اگر رسیدی یا فاکتوری در دست دارد جهت چگونگی وآن فکر می کند. آیا سند و قرادادهای کار با نحوه ارایه خدمات مطابقت دارد .
3 ) سند حسابداری :
پس از تجزیه وتحلیل حسابدار می بایست جهت ثبت های مربوطه به سند حسابداری رجوع کند که امروزه دراکثر ادارات در نرم افزارهای کا مپیوتری حسابداری انجام میگردد.
× نمونه ای از ثبت سند حسابداری
1) ثبت سرمایه گذاری اولیه :
بانک ****
سرمایه ****
( بابت ثبت سرمایه گذاری اولیه )
2) ثبت دریافت وام :
بانک ****
وام پرداختنی ****
( بابت ثبت دریافت وام)
3) ثبت خرید دارایی ها از قبیل آپارتمان ، ملزومات ، وسائط نقلیه ، اثاثه و...
دارایی مربوط ****
بانک / حسابهای پرداختنی ****
( بابت ثبت خرید دارایی ها)
4) ثبت بازپرداخت بدهی و وام دریافتی:
حسابهای/ وام پرداختنی ****
بانک ****
( بابت ثبت بازپرداخت بدهی و وام دریافتی)
5) ثبت وصول مطالبات ( حسابهای دریافتنی ):
بانک ****
حسابهای دریافتنی ****
( بابت ثبت وصول مطالبات ( حسابهای دریافتنی ))
6) ثبت برداشت :
برداشت ****
بانک / صندوق ****
( بابت ثبت برداشت)
7) ثبت فروش دارایی ها :
بانک/حسابهای دریافتنی ****
دارایی مربوطه ****
( بابت ثبت فروش دارایی)
8) ثبت دریافت خدمات به صورت نقد ونسیه :
هزینه مربوطه ****
بانک / حسابهای پرداختنی ****
( بابت ثبت فروش دریافت خدمات به صورت نقد ونسیه)
9) ثبت پیش پرداختها :
پیش پرداخت مربوطه ****
بانک ****
( بابت ثبت پیش پرداختها)
10) ثبت پیش دریافت ها :
بانک ****
پیش دریافت مربوطه ****
( بابت ثبت پیش دریافت ها)
11) ثبت سرمایه گذاری مجدد:
بانک ****
سرمایه ****
( بابت ثبت سرمایه گذاری مجدد)
مهمترین و بیشتری سند در شرکتهای خدماتی ارایه خدمات و کسب درآمد هست که بدین صورت سند زده میشود .
n ثبت ارائه خدمات به صورت نقد ونسیه :
بانک / حسابهای دریافتنی ****
درآمد حاصل از خدمات ****
( بابت ثبت ارائه خدمات به صورت نقد ونسیه)
4) دفتر روزنامه :
سپس می بایست از روی سند حسابداری دفتر روزنامه که جزء دفاتر قانونی می باشد ثبت گردد.که این نکته قابل ذکر است دفتر روزنامه دقیقا همانند سند حسابداری می باشد. که بصورت خلاصه ماهانه اسناد در دفاتر قانونی حسابداری تحریر میگردد.
5 ) دفتر کل:
بعد از ثبت دفتر روزنامه می بایست مانده هرحساب در دفترکل که به صورت ریز هرحساب درآن گنجانده شده منتقل گردد. که حداقا مانده آن بصورت ماهیانه در دفاتر کل قانونی تحریر میگردد .
6 ) دفترمعین :
بعد از دفتر کل نیز می باست هر کدام از حسابها که ریز دارند همانند بانک مثلا بانک ملی صادرات و....می بایست به صورت جزء وارد دفتر معین گردد. البته دفتر معین جزء دفاتر قانونی و اجباری نمیباشد و نگهداری آن بصورت صلیقه ای و نیاز شرکت نگهداری می شود .
7) مانده گیری از حسابهای دفتر کل :
در پایان سال مالی می بایست از تمامی حسابهای دفتر کل مانده گیری کرد.
8 ) تراز آزمایشی :
پس از مانده گیری از حسابهای دفتر کل می بایست به ترتیب خاصی که بعدا در سرفصلی تحت عنوان تراز آزمایشی توضیح داده خواهد شد کلیه حسابها گنجانده گردد.قابل ذکر است که تراز آزمایشی دو ستونی می باشد .
9 ) اصلاح حسابها :
در پایان هر دوره مالی وپس از ایجاد ترازآزمایشی یکسری اصلاحات می بایست در دفاترمالی صورت گیرد.عمده این اصلاحات به استهلاک دارایی های ثابت همچنین مشخص نموده ذخیره مطالبات مشکوک الوصول وهزینه های اجاره وبیمه وحقوق هایی که بنا به دلایلی مثلا فراموشی حسابدار پرداخت نگردیده است می باشد.
10) ترازآزمایشی اصلاح شده :
پس از انجام اصلاحات می بایست حسابدار ترازآزمایشی ای را طراحی نموده که کلیه اصلاحات نیز در آن قید شده باشد.که نام آن تراز آزمایشی اصلاح شده می باشد.
11) صورت سود وزیان :
نتیجه فعالیت هرشرکتی اعم از خدماتی بازرگانی وتولیدی از روی صورت سودوزیان مشخص می گردد که این صورت در هر واحدی به صورت متفاوتی با واحدهای دیگر می باشد. سود و زیان شرکت خدماتی به صورت زیر انجام میگیرد .
درآمد حاصل از ارایه خدمات – هزینه خدمات ارایه شده = سود یا زیان ناویژه – مالیات پرداختی = سود / زیان ویژه
12) صورت سرمایه :
صورت سرمایه نیز به ترتیب سرمایه اولیه وسپس اگر سرمایه گذاری مجددی وجود داشته باشد وهمچنین برداشت نیز کسر می گردد ودر نهایت سود یا زیان طی سال مالی اضافه یا کسر می گردد تا میزان سرمایه درپایان دوره مشخص گردد.صورت سرمایه در تمامی واحدهای خدماتی بازرگانی وتولیدی معمولا به یک شکل می باشد.
13) ترازنامه :
بیلان یا ترازنامه به 3 شکل طراحی می گردد که بعدا به صورت کامل توضیح داده خواهد شد .اما مهمترین آن ترازنامه به شکل T می باشدکه دارایی های در یک طرف ودر طرف دیگر مجموع بدهی ها وسرمایه درج می گردد که میبایست 2طرف با یکدیگر بر اساس معادله حسابداری برابر وتراز باشد.
14) بستن حسابهای موقت :
در هر شرکتی 2نوع حساب وجود دارد :حسابهای دائم وموقت.حسابهای موقت که در هر واحدی (خدماتی تولیدی وبازرگانی) متفاوت می باشد در پایان سال معمولا به حساب خلاصه سود (زیان ) بسته می شوند.البته درتمامی واحدها هزینه به عنوان حساب موقت می باشد.
15) تراز اختتامی :
قبل از بستن حسابهای دائم می بایست لیستی از آن در صورتحسابی تحت عنوان ترازاختتامی تهیه گردد.
16) بستن حسابهای دائمی :
پس از بستن حسابهای موقت نوبت به بستن حسابهای دائم می رسد.عمده حسابهای دائمی شامل دارایی ها بدهی ها وسرمایه می باشد.
17) تراز افتتاحی در سال مالی جدید :
قبل از افتتاح حسابهای دائم درسال مالی جدید می بایست لیستی از آن در صورتحسابی تحت عنوان ترازافتتاحیه تهیه گردد.
18) افتتاح حسابهای دائمی درسال مالی جدید :
تمامی حسابهای دائمی (دارایی بدهی سرمایه) با حساب ترازافتتاحی افتتاح میگردند.
